"Nóng" quan trắc môi trường

Theo Tổng cục Thủy sản, hiện nay nuôi tôm nước lợ của khu vực ĐBSCL bị ảnh hưởng lớn bởi xâm nhập mặn. Lượng nước từ thượng nguồn sông Tiền và sông Hậu chảy về ít nên diễn biến xâm nhập mặn đã tác động đến nuôi trồng thủy sản tại một số tỉnh ĐBSCL. Cụ thể, độ mặn dao động 15 - 30‰, thậm chí cao hơn 30‰ tại Sóc Trăng, Cà Mau, Bạc Liêu, Kiên Giang. Xâm nhập mặn đi sâu vào nội địa đến 70 km (Tân Phú, Long Thới - Bến Tre; Tiểu Cần - Trà Vinh...) và có những vùng nước ngọt đã bị xâm mặn lên đến 5 - 8‰ (Tiền Giang, Vĩnh Long, Bến Tre, Bạc Liêu).

Đối với hình thức nuôi thâm canh - bán thâm canh sẽ thiếu nước ngọt bổ sung để thay nước và giảm độ mặn khi độ mặn tăng cao > 25‰, không thuận lợi cho sinh trưởng và phát triển của tôm, đặc biệt là mật độ cao của vi khuẩn Vibrio trong môi trường nước, dễ xảy ra dịch bệnh. Có nhiều nguyên nhân, nhưng nổi cộm nhất là vấn đề quan trắc môi trường.

Theo sở NN&PTNT các tỉnh ĐBSCL, do hạn - mặn đang tiếp tục gay gắt nên tôm không thể thả nuôi được. Vì vậy, trước mắt cần chủ động chuẩn bị cho đợt thả nuôi vào đầu mùa mưa tới. Tổng cục Thủy sản cũng đưa ra giải pháp: gieo giống trước khi thả nuôi thương phẩm trong ao đất hoặc trải bạt trong thời gian 30 - 45 ngày. Cách làm này nhằm đến cuối tháng 5 (dự báo có mưa) có thể kịp thả ra ao đầm nuôi thương phẩm, để tôm lớn và thích ứng nhanh. Mặt khác, trong thời điểm này phải tranh thủ cải tạo ao và đẩy mạnh các hình thức nuôi khác như: mô hình nuôi tôm - lúa kết hợp (khoảng 200.000 ha), nâng cao năng suất, sản lượng đối với mô hình nuôi quảng canh cải tiến (khoảng 335.000 ha), phát triển mạnh nuôi tôm sinh thái (khoảng 22.000 ha)…

Giải pháp

Ông Nguyễn Tiến Hải, Chủ tịch UBND tỉnh Cà Mau, cho rằng: "Nguồn nước trong nuôi tôm rất quan trọng. Tuy nhiên, hệ thống thủy lợi hiện nay chưa đáp ứng được nhu cầu nuôi trồng thủy sản. Do tính cấp bách nên Chính phủ cần sớm đầu tư công trình thủy lợi có liên quan đến cả vùng vì chuyện này địa phương làm không được".

Ông Nguyễn Văn Buội, Phó Giám đốc Sở NN&PTNT Bến Tre, nhận định công tác quan trắc môi trường (để cảnh báo ảnh hưởng đến vật nuôi về dịch bệnh cũng như mức chịu đựng của vật nuôi) thời gian qua còn thiếu và yếu, chưa đưa ra những con số chính xác để người dân có kế hoạch trong sản xuất.

GS.TS Tăng Đức Thắng, Phó Giám đốc Viện Khoa học Thủy lợi miền Nam, nhận định: Cần đẩy nhanh tiến độ thực hiện các dự án xây đựng công trình, phi công trình phòng, chống hạn hán, xâm nhập mặn, công trình thủy lợi hạ tầng phục vụ nuôi trồng thủy sản. Sắp xếp ưu tiên xây dựng các cống kiểm soát mặn, nạo vét hệ thống kênh mương, đắp bờ bao, củng cố đê biển, hệ thống cấp nước sinh hoạt trong các dự án, trong đó có dự án thủy lợi Ô Môn - Xà No, Quảng Lộ - Phụng Hiệp, Bán đảo Cà Mau và Tứ giác Long Xuyên.

Diệu Lữ _ TSVN