á.

Phân lập vi khuẩn. Hình minh họa: chungvisinh

Các thành viên trong nhóm Vibrio là phẩy khuẩn Gram âm được phân lập từ môi trường nước mặn và  trong đường tiêu hóa của động vật biển. Bao gồm: Vibrio anguillarum, V. Salmonicida là những tác nhân gây bệnh (Vibriosis)  Vibriosis là một bệnh nguy hiểm ảnh hưởng đến cả cá nuôi và cá ngoài tự nhiên, giáp xác và nhuyễn thể. Sự bùng phát bệnh thường xảy ra ở nhiệt độ trên 10^oC.

Những vi khuẩn này được coi là một phần của hệ vi sinh vật  bản địa tồn tại lâu dài trong môi trường và trong cơ thể cá khỏe mạnh (Nayak 2010). Hiện nay, Vibrio anguillarum được tổng hợp gồm 23 nhóm (Pedersen và cộng sự, 1999). Chúng đã được chứng minh rằng hai nhóm huyết thanh O1 và O2 là tổng thể quan trọng nhất từ các mầm bệnh ở cá hồi Đại Tây Dương (Salmo salar L.), cá hồi vân (Oncorhynchus mykiss) và Cá tuyết Đại Tây Dương (Gadus morhua L.), trong khi O3 đã thường xuyên phân lập từ chình châu Âu bị bệnh (Anguilla anguilla). Những loài Vibrio spp. khác có khả năng gây bệnh trên một số loài cá như cá tráp nuôi (Sparus aurata), bao gồm Vibrio harveyi (Vibrio carchariae), V. fischeri, V. alginolyticus, V.splendidus và V.ichthyoenteri (García-Rosado et al. 2007). 

1.      Vibrio anguillarum 

Vibrio anguillarum, thường được gọi  là Listonella anguillarum (MacDonnell và Colwell 1985) và Vibrio ordalii là các mầm bệnh khá phổ biến ở cá hồi, cá chình và cá biển (ví dụ như cá trắm biển châu Âu, Dicentrarchus labrax L., cá bơn - Scophthalmus maximus). Phương thức lây truyền vi khuẩn đã được nghiên cứu ở một số loài cho thấy V. anguillarum có thể xâm nhập qua biểu mô cá ở nhiều vị trí bao gồm da và đường ruột (Birkbeck và Ring 2005; Toranzo và cộng sự 2005).

Grisez và cộng sự  (1996) đã thử nghiệm đường lây nhiễm của V. anguillarum sau khi thử nghiệm đường miệng với thức ăn sống trên cá bơn. Kỹ thuật này được thiết lập bởi Chair và cộng sự (1994) bằng cách ức chế sinh học của V. anguillarum đối với Artemia nauplii. Nồng độ cao của vi khuẩn có thể được kết hợp theo cách này (5 × 108 V. anguillarum tế bào /6000 Artemia), và sau khi cho nuôi trong 12 ngày, tỷ lệ tử vong trên Artemia naupli là 61% đã được ghi nhận. Vi khuẩn được giải phóng khỏi Artemia chủ yếu ở phần trước của ruột (từ phần cuối của dạ dày đến đầu ruột sau). Sau đó, chúng di chuyển qua biểu mô đường ruột và được giải phóng đến màng tế bào (Grisez et al., 1996). Từ màng tế bào, vi khuẩn đi qua qua máu đến gan.

Trong một nghiên cứu khác phát hiện cá heo Wolffish (Anarhichas minor Olafsen) được thử nghiệm với V. anguillarum (Ring và cộng sự, 2006). Kết quả cá bị nhiễm trùng, các tế bào ruột bị chết và bong tróc ra đã được quan sát. Một số nghiên cứu đã gây ra nhiễm trùng thực nghiệm của cá hồi vân. Baudin et al. (1987) thí nghiệm cá hồi vân bằng cách nhúng vào dịch huyền phù của V. anguillarum (105 vi khuẩn/mL) và báo cáo rằng dạ dày và đường ruột của cá đều bị nhiễm một vài giờ sau khi tiếp xúc.

Trong một nghiên cứu khác của Spanggaard et al. (2000) cá hồi cầu vân bị nhiễm khuẩn V. anguillarum. Sự xuất hiện cá chết đã xảy ra 48 giờ sau khi bị nhiễm trùng. Da có mật độ vi khuẩn cao hơn đáng kể so với tất cả các vị trí nhiễm khuẩn khác, bao gồm đường tiêu hoá. V. anguillarum đã hình thành ở da ở 95% và 100% cá sau 24 và 48 giờ sau nhiễm trùng. So với ở 80% và 95% ở ruột sau 24 và 48 giờ sau nhiễm trùng. Số vi khuẩn trong ruột không đạt đến mức như trên da.

Cá bị nhiễm V. Anguillarum (Nguồn: Internet)

Sự nhiểm khuẩn V. Anguillarum trên cá

Giai đoạn ban đầu của sự nhiễm khuẩn ở đường tiêu hoá có thể bao gồm phản ứng Chemotactic, sự hình thành và gia tăng lượng chất nhầy ruột trước khi vi khuẩn tác động đến các biểu mô tế bào.Trong thực tế, O'Tooleetal (1999) đã điều tra sự nhạy cảm với cơ thể của bệnh V.angui larum tới chất nhầy da và chất nhầy trong ruột cá hồi vân. Chất nhầy lại giàu chất dinh dưỡng mà vi khuẩn có thể sử dụng cho sự phát triển. Chủ đề này là trọng tâm của một nghiên cứu của Garcia et al. (1997) nghiên cứu sự phát triển của V. anguillarum trong chất nhầy trong ruột của cá hồi Đại Tây Dương, và cho thấy rằng vi khuẩn có khả năng tăng trưởng nhanh trong chất nhầy trong ruột. Trong một nghiên cứu khác, Larsen và cộng sự (2001) quan sát thấy V. anguillarum có ý nghĩa hóa học nhiều hơn về chất nhầy từ da và ruột của cá hồi vân so với chất nhầy mang. Người ta đã quan sát thấy V. anguillarum có thể liên kết với thụ thể Glycosphorid (glycosylceramide) trung tính trên bề mặt tế bào biểu mô của ruột cá hồi vân (Irie và cộng sự, 2004), có thể giải thích một số cơ chế gắn kết được quan sát trong các nghiên cứu trước. Trong một nghiên cứu trước đó, Chen và Hanna (1992) đã nhận ra rằng V. anguillarum, V. ordalii và V. parahaemolyticus có thể gắn với các tế bào cá hồi vân ở tuyến sinh dục, vết bẩn của mang, ruột, niêm mạc miệng và da.

2.   Vibrio salmonicida

Vibriosis nước lạnh là một loại bệnh do vi khuẩn Vibrio salmonicida gây ra (Egidius và cộng sự 1986), được phân loại lại như với tên Aliivibrio salmonicida (Urbanczyk và cộng sự, 2007). Bệnh gây hại nguy hiểm nhất trên cá hồi Đại Tây Dương ở Na Uy, Scotland và quần đảo Shetland, nhưng bệnh này cũng đã được ghi nhận tại cá hồi vân và cá tuyết Đại Tây Dương (Bruno và cộng sự, 1986; Press và Lillehaug 1995).

Những thay đồi biểu hiện bệnh lý trong cá hồi Đại Tây Dương thử nghiệm bao gồm: gan nhợt nhạt, bong hơi và ruột non xuất huyết. Vi khuẩn này lây lan qua hệ thống mạch máu. Trong giai đoạn đầu của bệnh, vi khuẩn đã được nhận thấy rõ ràng bên trong hệ tuần hoàn. Tổn thương nặng nhất đã được phát hiện ở tim, các sợi cơ đỏ và màng nhầy của ruột (Totland và cộng sự, 1988). Tuy nhiên, biểu mô ruột không có thay đổi cấu trúc, cho thấy đường tiêu hóa không phải là tuyến đường lây nhiễm chính của vi khuẩn.

Cá hồi bị nhiễm Vibrio salmonicida (Nguồn: Internet)

3.   Vibrio vulnificus

Vibrio vulnificus là một loại vi khuẩn gây bệnh độc hại đối với người, chình, cá rô phi và tôm. Các chủng độc hại đối với lươn châu Âu được phân loại là hai serovars (Fouz và Amaro 2003). Bệnh do những vi khuẩn này gây ra ảnh hưởng đến lươn nuôi  ở nước lợ (serovar E) và nước ngọt (serovar A) (Fouz và cộng sự, 2010; 2010). Các kết quả thu được bởi Fouz và cộng sự  (2010) đã chứng minh rằng cả hai serovars lây lan qua nước và lươn bị nhiễm bệnh - serovar A xâm nhập chủ yếu qua đường tiêu hóa và serovar E bởi mang. Ngoài ra, cả hai serovars đã gây bệnh cho cá rô phi (Oreochromis spp.), Cá trắm biển và cá hồi vân, nhưng không phải đối với cá chình biển.

4.   Vibrio ichthyoenteri

Cá bị nhiễm Vibrio ichthyoenteri (Nguồn: Internet)

Kể từ năm 1971, một bệnh do vi khuẩn đường ruột có đặc điểm hoại tử ruột và mật độ rất cao tại ruột đã được quan sát thấy trong cá vây Nhật Bản (Paralichthys olivaceus Temminck và Schlegel). Cần lưu ý rằng bệnh chỉ xảy ra trong ruột của giai đoạn ấu trùng (Ishimaru và cộng sự, 1996; Kim và cộng sự. 2004; Montes , 2006).

Bệnh này là một trong những bệnh nghiêm trọng nhất ở trại sản xuất giống tôm của Hàn Quốc và Nhật Bản do Vibrio ichthyoenteri (Ishimaru và cộng sự, 1996), trước đây mô tả như là loài Vibrio INFL (hoại tử ruột của ấu trùng) (Masumura và cộng sự, 1989). Lại rất ít người biết về tính gây bệnh của loài này.

5.        Vibrio harveyi (Vibrio carchariae)

Vibrio harveyi

Mặc dù Vibrio harveyi (hay V. carchariae) thường được tìm thấy trong môi trường sống tự nhiên trong môi trường thủy sinh và thường được báo cáo là có trong dải tiêu hóa của cá và động vật có vỏ đá vôi khoẻ mạnh, một số báo cáo mô tả V. harveyi là tác nhân gây bệnh nhiễm trùng viêm dạ dày ruột ở một số loài cá (Austin và Zhang 2006, Cano-Gomez và cộng sự, 2009).

Liu và cộng sự (2004) đã mô tả sự bùng phát dịch bệnh với tỉ lệ tử vong nghiêm trọng ở cá chẽm nuôi (Rachycentron canadum L.) có biểu hiện ruột sưng có chứa dịch màu vàng trong suốt. Tất cả cá chết đều có biểu hiện viêm dạ dày ruột và V. harveyi được cho là tác nhân gây bệnh.

Xét nghiệm mô bệnh học cho thấy các tổn thương đến phúc mạc và ruột sau. Mô này có liên quan đến sự hoại tử, sự lắng đọng fibrin, xuất huyết và viêm nhiễm tế bào bị xâm nhập. V. harveyi / carchariae cũng đã được phân lập từ cá mú chấm (Epinephelus coioides) (Yii và cộng sự, 1997) thể hiện ruột sưng với dịch màu vàng trong suốt. Trứng cá bị hoại tử, gan xuất huyết, đường tiêu hóa trống rỗng, viêm túi mật to và viêm thận thân. Mô bệnh học cho biết có sự hiện diện của vi khuẩn xung quanh các màng mang và trong lòng ruột và trong một số mẫu biểu mô ruột xuất hiện hoại tử rất cao.

Tỷ lệ chết trên 60% cá thể trong ao nuôi.

TRỊ THỦY

CÔNG TY TNHH SẢN XUẤT THƯƠNG MẠI BÃ HÈM BIA.

Hotline: 091 567 2347

Email: bahembianhapkhau@gmail.com

Web: bahembia.com

----------------------------------------

Đơn vị phân phối:

CÔNG TY CỔ PHẦN ĐẦU TƯ THIÊN KHÔN PHÚ
Adress: 63 Đường số 13 - P.Bình Trị Đông B - Q.Bình Tân - TP.HCM
Phone: 08.6260 0412 -Fax: 08.6260 2239
Email: thienkhonphujsc@gmail.com
Kho hàng: Lô F9, Khu Công Nghiệp Vĩnh Lộc, Xã Vĩnh Lộc B, Huyện Bình Chánh