Nuôi tôm sinh thái ở Cà Mau
Sau hơn 2 năm triển khai thực hiện Dự án MAM, sáng 22/8, tại Cà Mau, Tổ chức phát triển Hà Lan (SNV) phối hợp với UBND tỉnh Cà Mau tổ chức buổi hội thảo với chuyên đề “Đánh giá kết quả thực hiện Quyết định số 111/QĐ-UBND và đề xuất cho chính sách chi trả dịch vụ môi trường rừng trong nuôi trồng thủy sản tại Cà Mau”.
* Gần 100 ngàn ha có thể được chứng nhận
Quang cảnh hội thảo
Ông Lê Văn Sử, PCT UBND tỉnh Cà Mau, nhấn mạnh: “Cà Mau là tỉnh nằm ở cực nam của tổ quốc, có diện tích rừng ngập mặn rộng, với chiều dài bờ biển 254km. Nuôi tôm là ngành kinh tế chủ lực của địa phương. Hình thức nuôi cũng rất đa dạng, như chuyên tôm, luân canh tôm – lúa, xen canh tôm – rừng…".
Những năm gần đây, tỉnh Cà Mau đã chú trọng quan tâm đến việc nuôi tôm rừng đạt chứng nhận quốc tế cho 19 ngàn ha với hơn 4.200 hộ dân được chứng nhận. Hiện Cà Mau có gần 100 ngàn ha có thể được chứng nhận theo loại hình nuôi tôm rừng.
“Các tổ chức quốc tế đã tích cực hỗ trợ cho Cà Mau trong việc thực hiện các chính sách phát triển, bảo vệ rừng trước vấn đề biến đổi khí hậu. Vấn đề này đã được các doanh nghiệp, sở, ban, ngành địa phương đồng tình hưởng ứng”, ông Sử nói.
Về chiến lược phát triển tôm rừng trong thời gian tới, ông Châu Công Bằng, PGĐ Sở NN-PTNT Cà Mau cho biết: “Cà Mau là địa phương có thế mạnh đặc biệt về nuôi tôm. Tỉnh hiện có trên 300 ngàn ha nuôi trồng thủy sản. Trong đó, 280 ngàn ha nuôi tôm với sản lượng hàng năm đạt trên 150 ngàn tấn, chiếm 20% sản lượng tôm nuôi của cả nước. Kim ngạch xuất khẩu trên 1 tỷ USD".
“Địa phương đang quan tâm đến việc chứng nhận quốc tế cho vùng nuôi tôm rừng đạt chuẩn, để tăng thêm giá trị con tôm Cà Mau, đặc biệt là tôm rừng. Có thể nói, ngành công nghiệp chế biến tôm Cà Mau đứng đầu cả nước về công nghệ thiết bị. Chế biến thành phẩm khoảng 280.000 tấn/năm. Con tôm Cà Mau đã xuất sang khoảng 80 quốc gia, vùng lãnh thổ như EU, Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc…”, ông Bằng thông tin.
Ông Bằng nhận định rằng, tôm rừng có vai trò, vị thế khá quan trọng đối với sự phát triển của tỉnh, con tôm Cà Mau có chất lượng ngon nhất. Với sự nỗ lực lớn, địa phương đã không ngừng nâng cao chất lượng, sản lượng tôm rừng trong thời gian qua.
Nuôi tôm sinh thái dưới tán rừng được xem là thế mạnh của Cà Mau.
Theo đại diện Sở NN-PTNT Cà Mau, trong thời gian tới, tỉnh tiếp tục tập trung chỉ đạo phát triển tôm rừng. Đồng thời, tỉnh cũng đã xây dựng kế hoạch phát triển tôm rừng theo hướng nâng cao, xây dựng hệ thống cải thiện về môi trường, phối hợp các tổ chức nước ngoài để hỗ trợ cho Cà Mau về vốn, khoa học kỹ thuật, giống… góp phần cải thiện môi trường rừng, tăng sản lượng trên 15 ngàn tấn/năm.
Thực tế Cà Mau vẫn còn nhiều khó khăn, vướng mắc trong việc phát triển ngành tôm rừng, do là tỉnh đi tiên phong, chưa có kinh nghiệm trong việc thực hiện Dự án MAM, nhất là trong việc chi trả dịch vụ môi trường rừng. Nguồn tôm bố mẹ không đảm bảo, chủ yếu khai thác từ tự nhiên.
“Trong thời gian tới, tỉnh cố gắng huy động nguồn lực để xây dựng hạ tầng ngày càng hoàn thiện, nâng cấp hệ thống đê bao, thủy lợi để phục vụ sản xuất. Quản lý tốt chất lượng con giống; 100% diện tích vùng nuôi đạt tiêu chuẩn, xây dựng chuỗi liên kết theo hướng tập trung, có mối liên hệ giữa doanh nghiệp đầu vào, đầu ra để bao tiêu con tôm”, ông Bằng nói.
Tại hội thảo, Tiến sĩ Nguyễn Thị Bích Thủy, Giám đốc Dự án MAM, cho biết: “Mục tiêu phát triển của Dự án MAM là để khôi phục rừng ngập mặn, chống biến đổi khí hậu. Dự án được tài trợ của Bộ Tài Nguyên – Môi trường Đức. Mục tiêu dự án là tăng năng suất, thu nhập, thích ứng với biến đổi khí hậu, thực hiện vai trò liên kết giữa nông dân và doanh nghiệp.
Ông Lê Văn Sử, PCT UBND tỉnh Cà Mau tặng bằng khen cho tổ chức phát triển Hà Lan (SNV).
Thạc sĩ Nguyễn Hữu Thiện, chuyên gia nghiên cứu độc lập về sinh thái ĐBSCL cho rằng, giá trị kinh tế tự nhiên do rừng ngập mặn tạo ra thường bị xem nhẹ. Do dịch vụ hệ sinh thái rừng ngập mặn khó quy ra thành tiền, những đối tượng làm kinh tế không hiểu về sinh thái. Nếu so sánh hệ tôm sinh thái với hệ tôm thâm canh, ta thấy ý nghĩa quan trọng, hệ thâm canh và bán thâm canh không độc lập, lấy thức ăn từ bên ngoài sẽ bị ảnh hưởng đến vấn đề ô nhiễm nguồn nước. Vì vậy, tổng lượng tiêu thụ chưa đạt yêu cầu. Bên cạnh đó, hệ tôm sinh thái lại phát triển độc lập, tự sản xuất ra thức ăn nên không gây ảnh hưởng đến môi trường nước.
“Việc nuôi tôm sinh thái bền vững, nâng cao chất lượng con tôm, hướng đến thị trường cao cấp là hướng đi phù hợp của Cà Mau”, ông Thiện đánh giá.
“Tỉnh Cà Mau có diện tích rừng ngập mặn lớn nhất cả nước, có truyền thống nuôi tôm rừng lâu nhất và hiệu quả nhất. Đó là tiềm năng to lớn để phát triển sản xuất tôm sinh thái. Hiện nay, việc phát triển bền vững ngành tôm của tỉnh, trong đó, có tôm rừng đang là chiến lược của tỉnh. Đồng thời đây là nhiệm vụ mà Thủ tướng Chính phủ giao cho địa phương”, ông Lê Văn Sử, PCT UBND tỉnh Cà Mau cho biết.
Lê Hoàng Vũ - Trần Duy NNVN
